GD&TĐ - ThS Nguyễn Quang Tuấn (ĐH Vinh) và ThS Đàm Thị Ngọc Ngà có chung những ý tưởng về việc ứng dụng CNTT hiệu quả vào dạy - học môn Ngữ văn trong nhà trường
Giảng dạy bằng bài giảng điện tửMuốn có một tiết dạy với giáo án điện tử có hiệu quả, người dạy phải dành nhiều thời gian cho việc sưu tầm, chuẩn bị chu đáo về tài liệu, kiến thức để có được những hình ảnh, âm thanh minh họa phục vụ cho bài giảng.
Giáo viên phải biết sử dụng thành thạo máy tính và một số phần mềm hỗ trợ cho việc soạn giáo án điện tử như PowerPoint, Adobe Presenter, Adobe Captivate, V- iSpring Presenter, Lecture Maker, Violet.
Chẳng hạn phần mềm Adobe Presenter có thể giúp chuyển đổi các bài trình chiếu powerpoint sang dạng tương tác multimedia, có lời thuyết minh, các câu hỏi tương tác và khảo sát, tạo hoạt động điều khiển dẫn dắt chương trình, tạo mô phỏng một cách chuyên nghiệp.
Nếu kết hợp với phần mềm Adobe Connect, là phần mềm họp và học ảo, chúng ta có thể tạo ra môi trường học tập mọi lúc, mọi nơi, trên mọi thiết bị, miễn là thiết bị có nối mạng với trình duyệt web và phần mềm flash player.
Giáo viên có thể tham khảo cách soạn giáo án điện tử trên một số trang web như: http://edu.net.vn; http://bachkim.vn; http://www.techsmith.com...
Tìm kiếm tài liệu, tra cứu thông tin trên mạng internet
Nhờ internet, giáo viên và học sinh có thể tìm kiếm, tra cứu tri thức về mọi lĩnh vực, trong đó có văn học.
Giáo viên và sinh viên có thể đọc, in trực tiếp hoặc lưu trữ các bài viết, bài giảng, giáo trình, công trình nghiên cứu khoa học, sách điện tử bằng cách download.
Đặc biệt trên internet còn có một số trang web dành riêng cho một nhà văn, nhà thơ (Hồ Biểu Chánh, Nguyễn Huy Thiệp, Nguyễn Ngọc Tư). Các trang web này đã đăng tải phần lớn các sáng tác của các tác giả và những bài nghiên cứu, phê bình về phong cách nhà văn và bình luận, đánh giá các tác phẩm văn học.
Điều đó sẽ giúp giáo viên và người học tránh khỏi tình trạng dạy chay, học chay và làm các bài tập, tiểu luận, khóa luận, luận văn, luận án hoặc các công trình nghiên cứu khoa học một cách thuận lợi.
Giáo viên có thể hướng dẫn cho học sinh truy cập các website về văn học để tìm kiếm tài liệu tham khảo, tra cứu thông tin như: http://evan.com.vn; http://vnthuquan.net; http://www.gio-o.com; http://www.vienvanhoc.org,vn; http://vannghesongcuulong.org.vn; http ://nhanvan .com; http://vhvn.com;
http://ngonngu.net; http://www.e-cadao.com; http://www.vanhoanghethuat.org.vn; http://thuykhue.free.fr...; http://phongdiep.net; http://www.vanchuongviet.org; http://phebinhvanhoc.com.vn; http://www.thotre.com; http://www.thotanhinhthuc.org; http ://namkyluctinh.org...
Tham khảo sách điện tử, giáo trình điện tửMột số địa chỉ thông dụng để giáo viên và học sinh có thể truy cập tìm sách và giáo trình phục vụ việc dạy - học môn Ngữ văn là: http://www.nlv.gov.vn (trang web của Thư viện Quốc gia);
http://www.thuvien.net (mạng thư viện Việt Nam); http://www.saharavn.com (siêu thị sách trực tuyến lớn nhất Việt Nam); http://www.docsach.dec.vn (thư viện trực tuyến để đọc và dowload hàng ngàn đầu sách miễn phí);
http://worldebookfair.com (một trong những thư viện điện tử lớn nhất thế giới với trên 330.000 đầu sách, 100 ngôn ngữ); http://tulieu.edu.vn (website chia sẻ tư liệu dạy học với hơn 60.000 mục tư liệu);
http://www.thuvien-ebook.com; http://www.vietnamwebsite.net/ebook; http://www.ebook.moet.gov.vn; (Thư viện giáo trình điện tử của Bộ Giáo dục và Đào tạo), http://www.giaovien.net;
http://www.teachers.net; http://ctu.edu.vn (website của Trường Đại học Cần Thơ) http://www.agu.edu.vn (website Trường Đại học An Giang);
http://www.vnuhcm.edu.vn (website của ĐHQG thành phố Hồ Chí Minh; http://www.vnu.edu.vn (website của ĐHQG Hà Nội), http://www.hcmup.edu.vn (website của Khoa Ngữ văn Trường ĐHSP thành phố Hồ Chí Minh).
Sử dụng các thiết bị điện tử vào quá trình dạy học
Trong quá trình giảng dạy giáo viên có thể cho học sinh xem những trích đoạn phim, các vở chèo, tuồng, nghe các bài thơ, bài hát phổ thơ do các nghệ sĩ nổi tiếng trình bày để minh hoạ cho nội dung bài giảng.
Ngoài ra, giáo viên nên hướng dẫn cho sinh viên tìm xem bộ phim phóng tác từ các tác phẩm văn học được giảng dạy trong nhà trường như: Tắt đèn, Chí Phèo, Số đỏ, Những người khốn khổ, Chiến tranh và hoà bình, Sông Đông êm đềm, Hamlet, Ông già và biển cả, Tam quốc diễn nghĩa...
Học sinh được học tập thường xuyên trong môi trường có các thiết bị điện tử sẽ luôn tăng cảm giác hứng thú học tập, phát huy khả năng tư duy sáng tạo.
Phương pháp dạy và học có sự tham gia nhiều hơn của người học bằng thảo luận nhóm, nêu ý kiến sẽ phát huy nhiều hơn tính chủ động trong tiếp nhận kiến thức.
Cùng một thời lượng như nhau, nhưng số lượng kiến thức và kỹ năng người học thu nhận lại nhiều hơn, cụ thể, sinh động, sâu sắc hơn. Số lượng bài tập thực hành của học sinh cũng được rèn luyện nhiều hơn. Từ đó, kỹ năng tự học, tự nghiên cứu sẽ phát huy có hiệu quả cao hơn.
Gửi nhận văn bản bằng thư điện tử
Khi sử dụng thư điện tử giáo viên có thể chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi cho học sinh, đồng nghiệp những tài liệu mà mình có. Ngược lại, đồng nghiệp, học sinh nếu tìm được những tài liệu có giá trị thì cũng có thể trao đổi lại.
Mỗi khi người học làm một bài tiểu luận, viết một bài báo, có thể gửi qua email để giáo viên góp ý, sửa chữa trực tiếp trên máy tính.
Một ưu điểm nữa là học sinh có thể viết thư điện tử xin phép các nhà văn, nhà báo, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, các nhà giáo trong và người nước để download các bài báo, các cuốn sách phục vụ cho việc học tập của bản thân. Thông thường tác giả rất sẵn lòng chia sẻ các tác phẩm, công trình của mình.
Hai giảng viên cũng lưu ý, với đặc trưng của mình, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học môn Ngữ văn có khác biệt so với những môn học khác, đòi hỏi mỗi giáo viên phải vận dụng một cách phù hợp để vừa đảm bảo cung cấp kiến thức cho học sinh, vừa bồi dưỡng năng lực sử dụng tiếng Việt, cảm thụ thẩm mĩ, phương pháp tư duy, biết vận dụng những điều đã học vào cuộc sống.
